๑๓.ทำนองคุดทะราดเหยียบกรวด
16 มิถุนายน 2021
๑๑.ทำนองพา
16 มิถุนายน 2021

              ทํานองเต้น เป็นทํานองที่มีลักษณะเฉพาะของการเทศน์กัณฑ์มหาราช บางท่านก็เรียกว่าทำนองแหล่คลื่นกระทบฝั่ง ให้สังเกตในแหล่ที่ 3 ของกัณฑ์มหาราช เวลาเทศน์เอื้อนเสียงไปมาเขาเรียกว่าแหล่ทำนองคลื่นกระทบฝั่ง ขณะเดินตัวหนังสือจากวรรคหนึ่งไปอีกวรรคหนึ่งเขาเรียกว่าทำนองเต้น หรือกลั้นลมหายใจระหว่างตัวอักษรต่อกันอย่างที่ภาษาของนักเทศน์มหาชาติเรียกกันว่า เต้นตัว ตายตัว จากการสัมภาษณ์ท่านผู้รู้หลายท่านและพระวิสุทธา   ธิบดี (สง่า ปภสฺสโร ปธ.๘ มรณภาพแล้ว) ซึ่งเป็นเจ้าคุณอาจารย์ของผู้วิจัย เล่าให้ฟังว่า กัณฑ์มหาราชนี้ตัวละครคือพระราชาผู้ใหญ่ และเฒ่าชูชก ในการพูดคุยของตัวละครนั้นชูชกเป็นคนบ้านนอก เมื่ออยู่ต่อหน้าพระที่นั่ง ชูชกคงจะเกร็ง และพูดตะกุกตะกักด้วยความกลัวจึงกลายมาเป็นทำนองเต้น หรืออีกในหนึ่งท่านกล่าวว่าพระผู้เฒ่าเข้ามาเทศน์มหาชาติกัณฑ์มหาราชในวัง ด้วยความประหม่าจึงทำให้อ่านหนังสือตะกุกตะกัก พระเจ้าแผ่นดินได้ทรงฟังแล้วแทนที่จะตำหนิกลับกล่าวชมว่าท่านเทศน์ได้ดีมาก ตั้งแต่นั้นมาพระเทศน์เลยถือเอาเป็นทำนองของกัณฑ์มหาราชเพราะพระเจ้าแผ่นดินชมว่าดี ถ้าใครจะเทศน์กัณฑ์มหาราช ต้องว่าตะกุกตะกักเหมือนคุดทะราดเหยียบกรวด